HAYATI

Sakıp Sabancı, 7 Nisan 1933 tarihinde Kayseri’nin Akçakaya köyünde dünyaya geldi. Altı çocuklu Hacı Ömer Sabancı ve Sadıka Sabancı’nın ikinci çocuğudur. Sabancı ailesi 1921 yılında içinde Arap, Kürt, Yahudi, Bulgar, Tunuslu gibi birçok etnik ve dini kökenden topluluğu barındıran Sadun Tanju’nun Babil Kulesi olarak tanımladığı Adana’ya göç etti.

Baba Hacı Ömer, pamuk ticareti ile uğraşarak ailesini 3 gözlü, toprak damlı bir Adana evinde barındırıp geçindirirdi. Sakıp Sabancı, 1942 yılında aynı cadde üzerindeki “Pembe Ev” ya da “Aslanlı Ev” diye bilinen eve taşınana kadar anne- babası, kardeşleri Ihsan, Hacı, Şevket, Erol ve Özdemir, babaannesi, dedesi ve yardımcıları Gülnaz ile birlikte bu evde yaşadı.

Fotoğraf Sakıp Sabancı Arşivi

Sakıp Sabancı, Adana’daki bu kerpiç evi herkesin telaş içinde kalkıp, kahvaltı bile etmeden ya işe ya okula koştuğu sabahlarla özdeşleştirerek anlatır ‘İşte Hayatım’ isimli kitabında.

1944 yılında mahalledeki İsmet İnönü İlk Okulunda eğitimini tamamlayan Sakıp Sabancı, hemen sonrasında Adana’da o zamanlar İkinci Orta Okul diye bilinen okulda eğitimine devam etti. Adana Erkek Lisesi’nden 3 yıl boyunca yakasını bırakmayan zatürre hastalığı nedeniyle ayrıldı. Bu aynı zamanda iş hayatına erken atılmasına neden oldu.

1957’de, 24 yaşındayken teyzesinin Adana BOSSA fabrikasının bahçesinde bir düğünle, 22 yaşındaki teyze kızı Türkan Civelek ile evlendi. Sakıp – Türkan Sabancı çiftinin 47 yıl süren mutlu evliliği, 1964 yılında Dilek Sabancı, 1970 yılında Metin Sabancı ve 1973’te Sevil Sabancı’nın doğumuyla perçinlendi. Sakıp Sabancı, teyzesinin kızı Türkan Civelek Sabancı ile evlenmesini “Babam Hacı Ömer Sabancı’nın ‘Bildiğin ayranı, bilmediğin yoğurda değişme’ nasihatinden etkilendiğim muhakkak” diye açıklardı. Türkan Hanım ise röportajlarında eşi Sakıp Sabancı’yı hem evinin hem işinin patronu hem ailesine çok önem veren hem de çok çalışkan biri olarak anlatır: “Bana ‘Türko’ ya da ‘Türkoş’ derdi. Ben de ona ‘patron’ derdim. Çünkü hem evinin hem de işinin patronuydu. Her gün eve geldiğinde onu karşılamamdan çok hoşlanırdı. Kapıyı bir gün ben açmasam ‘Hanım yok mu?’ diye sorardı.”

Hayatta en değerli şeyi ailesi olan Sakıp Sabancı’nın en büyük kayıpları 1966 yılında babası Hacı Ömer Sabancı`nın ve 1979 yılında annesi Sadıka Sabancı’nın vefatı ile 1996 yılında kardeşi Özdemir Sabancı’nın Sabancı Holding’de suikast sonucu hayatını kaybetmesi ve 1998 yılında kardeşi Hacı Sabancı’nın akciğer kanserine yenik düşmesi oldu. 71 yaşında hayata gözlerini yuman Sabancı yaşamı boyunca birçok başarıya imza attı. 1974’te Sabancı Holding’i o dönemler Sabancı Holding Genel Koordinatörü olarak görev yapan Türkiye Cumhuriyeti eski Cumhurbaşkanı Turgut Özal’ın ısrarı üzerine İstanbul’a taşıyan Sakıp Sabancı, 1967 – 2004 yılları arasında Holding Yönetim Kurulu Başkanlığı’nı yaptı. Bu dönemde Sabancı Topluluğu, çoğunlukla yüzde 50-50 ortaklık kurduğu, aralarında Bridgestone, DuPont, Toyota, Philip Morris, Kraft Foods International, Danone, IBM, Carrefour gibi dünya devlerinin bulunduğu şirketlerle ismini birleştirerek Sabancı logosunu dünyaya tanıttı.

1964 yılından itibaren, 25 yıl süreyle Adana ve Kocaeli Sanayi Odaları, Türkiye Sanayi ve Ticaret Odaları Birliği üyeliği ve başkanlığı yaptı. Muhtelif vakıflarda çeşitli zamanlarda görevler üstlendi. 1986 yılında Türk Sanayicileri ve İşadamları Derneği (TÜSİAD) Yönetim Kurulu Başkanlığı’nı üstlenen Sakıp Sabancı, 1987-1990 yılları arasında Yüksek İstişare Konseyi Başkanlığı’nı yaptı.

Çeşitli üniversitelerden toplam 15 onursal doktora derecesi olan Sabancı, 1993 ve 2001’de Yılın İş Adamı unvanını aldı. Ayrıca Japon, Belçika ve Fransa hükümetlerinden bu ülkelerle Türkiye arasındaki dostlukları geliştirici çeşitli nişan ve taltifler almasının yanı sıra sosyal, kültür, sanat ve eğitim alanlarında yaptığı hizmetlerden dolayı “Devlet Üstün Hizmet Madalyası” ile “Kültür ve Sanat Büyük Ödülü” sahibi oldu. Türk iş adamı 2004 yılında vefat ettiğinde, Amerikan iş dergisi Forbes’in milyarderler listesinde 147. sırada yer aldı.

Renkli ve enerjik kişiliği ile de tanınan ve halkın sevgisini ‘Sakıp Ağa’ diyerek gösterdiği Sakıp Sabancı 71 yıllık hayatına birçok başarı sığdırdı. 1981’de ilk kez ve 1989 da ise ikinci kez Houston’da (Amerika) kalp kapakçığı ameliyatı olan Sakıp Sabancı, 10 Nisan 2004 tarihinde sabah saat 05.55 civarında tedavi gördüğü Amerikan Hastanesi’nde şiddetli akciğer iltihabından vefat etti. 12 Nisan 2004 tarihinde Sabancı Holding’de düzenlenen devlet töreninin ardından yaklaşık 100.000 kişinin katıldığı cenaze töreniyle Zincirlikuyu Mezarlığı’nda toprağa verildi.